Column: Focus op de juiste zaken

Het lijkt nu daadwerkelijk wat kalmer, al wordt er wel doorgewerkt aan een zogeheten convenant dierwaardige veehouderij en stellen politieke partijen hun programma’s op voor de Tweede Kamer verkiezingen. Wat voor mij sterk meeweegt in stemkeuze is: stelt een partij de juiste prioriteiten?

Overzicht

Het is verleidelijk om alleen de landbouwstandpunten van een partij mee te wegen. Als jonge boer vind ik dat natuurlijk belangrijk, maar ik doe altijd een poging om het bredere plaatje te zien. Landbouw is (mede door stikstof) een populair thema geworden, waar politieke partijen zich dan ook graag op profileren. Veel aandacht voor landbouw, voedsel en leefomgeving kan gunstig zijn. Toch lijkt men door de enorme focus op met name stikstof het totale overzicht kwijt te zijn. En alleen met goed overzicht, kun je goede prioriteiten stellen.

Want, en misschien denk ik te simpel, als ik mijn koeien s’middags uit het land haal terwijl er talloze vliegtuigen overvliegen, vraag ik mij af of we op de juiste zaken focussen. NOS kopt: “Bezetting van passagiersvluchten zit weer bijna op pre-corona niveau” en de eerste maand van 2023 brak het record van aantal vakantieboekingen.

Oorlog

Gelijktijdig lees ik steeds meer over PFAS en zware metalen die in zeer hoge concentraties in onze leefomgeving zijn gemeten en over staalslakken in N2000-gebied de Oosterschelde (door Rijkswaterstaat !!). Ook hebben we te maken met uitdagingen in de zorg en het onderwijs, een kneiter krappe arbeidsmarkt, stijgende rentes en is er al meer dan een jaar oorlog op ons continent.

Met lede ogen zie ik aan hoe de hyperfocus op stikstof niet alleen verscheidene belangrijke thema’s verdringt, maar zelfs andere duurzaamheidsbewegingen in de weg zit.´Tennet vreest meer vertraging uitbreiding stroomnetwerk door stikstofimpasse”. In Zeeland lopen tientallen projecten, die bijdragen aan de energietransitie, vertraging op omdat het net niet uitgebreid omdat er geen stikstofruimte is. Wat heeft in zo’n situatie prioriteit?

Totale overzicht

Dit betekent niet dat stikstof geen belangrijk thema hoeft te zijn. Er zijn duidelijk uitdagingen voor de agrarische sector. Ook als agrarische sector moeten we een bijdrage leveren aan verduurzaming, en daar hoort stikstof bij. De inspanningen hiervoor, van boeren of andere ondernemers moet wel proportioneel zijn. Om dat enigszins te kunnen beoordelen zul je het totale overzicht in ogenschouw moeten nemen.

Kortom, ik kies voor een partij die een helder overzicht heeft van de uitdagingen in de breedste zin van het woord en daarin prioriteiten durft te stellen aanbrengt. Prioriteren is niet altijd leuk, maar getuigt mijn inziens wel van leiderschap.

Amber Laan

Amber Laan schrijft maandelijks een column voor de website van Agraaf. Ze maakt sinds eind 2020 deel uit van een maatschap met haar ouders Bianka en Robert en haar jongere zus Emma. Gezamenlijk runnen zij een melkveebedrijf met 80 koeien op 65 hectare grond in Polder Zeevang, een aangewezen Natura 2000-gebied Zeevang in Laag-Holland (NH). Gezien deze hoeveelheid grond zijn Amber en haar familie druk bezig om de extensivering van hun bedrijf nog meer vorm kunnen geven, gekoppeld aan een gezond verdienmodel.

Onlangs behaalde ze haar master Bestuur en Beleid, gericht op de landbouwsector, aan de Universiteit Utrecht. Haar bachelor agrarische economie en beleid had ze daarvoor in Wageningen gedaan. Ze is ook voorzitter bij het Hollands Agrarisch Jongeren Kontakt en adviseur duurzame landbouw bij Schuttelaar & Partners. Amber Laan is te volgen op Twitter: @Amberlaan7.