Utrecht wil 'waterrobuust' worden

‘De laatste jaren is het weer in Nederland en daarbuiten steeds extremer geworden; van hittegolven naar droogte naar wateroverlast’, aldus de Provincie Utrecht die zich genoodzaakt zag maatregelen te nemen om ‘waterrobuust’ te worden. Zij doet dat samen met ZON, dat inmiddels zes actief is. Wim Wassink, programmacoördinator van ZON: 'We kunnen calamiteiten nooit helemaal voorkomen, maar we kunnen wel beter met de weersextremen omgaan.'

Zoetwatervoorziening

ZON heeft als opdracht de zoetwatervoorziening in Oost-Nederland op orde blijft. ‘De afgelopen jaren hebben ons namelijk geleerd dat dit niet meer vanzelfsprekend is’, aldus Utrecht over haar motivatie om samen te gaan werken met ZON. ‘Het behouden van voldoende schoon zoetwater is zowel een regionale als nationale opdracht. In de eerste fase van het programma in 2016 hebben het Rijk, provincies, waterschappen, gemeenten, Rijkwaterstaat, de land- en tuinbouwsector, drinkwaterbedrijven, terreinbeheerders en particuliere grondeigenaren samen de verantwoordelijkheid genomen voor een robuuste en klimaatbestendige zoetwatervoorziening op de hoge zandgronden. In de tweede fase wordt hiermee doorgegaan en krijgt deze aanpak een extra impuls door maar liefst met bijna zeventig verschillende partijen 200 miljoen euro in te zetten.’ Ook de provincie Utrecht draagt hieraan bij.

Water vasthouden

In een brede overkoepelende aanpak voeren alle betrokken partijen maatregelen en projecten uit om droogte en wateroverlast terug te dringen, aldus het kader voor ZON. Programmacoördinator Wassink geeft als voorbeeld landgoederen en natuurterreinen die zijn verdroogd. 'Slootjes worden daar gedempt, zodat er minder water weggevoerd wordt en op deze manier profiteren de omliggende landbouwgronden daar ook weer van. Natuur en landbouw werken hierbij goed samen, wat ook weer ten goede komt voor het opvangen van water en de bodemvruchtbaarheid.'

Gedeputeerde Hanke Bruins Slot van Utrecht op haar beurt: 'Die brede samenwerking is essentieel om een toekomstbestendig gezond watersysteem in de regio te krijgen. Dit is echt nodig om de gevolgen van weersextremen op te vangen. Gezamenlijk werken we aan resultaten op het terrein van klimaatadaptatie en het tegengaan van verdroging.'

Balans zoeken

De overeenkomst voor de volgende fase is belangrijk volgens Wassink, omdat er is vastgelegd hoe er met elkaar wordt samengewerkt, hoe de partijen elkaar kunnen helpen, op welke manier de uitvoering plaatsvindt en hoe de beschikbare tweehonderd miljoen ingezet wordt. 'In deze overeenkomst wordt de balans opgezocht; enerzijds het bestrijden van droogte en anderzijds het voorkomen van wateroverlast. Mijn taak is de kikkers in de kruiwagen houden, zodat iedereen het belang van de opgave scherp heeft en de verbondenheid blijft voelen', aldus Wassink. Hoewel het ‘een hele klus’ is, is Wassink ervan overtuigd dat het haalbaar is. 'In het begin had het programma als uitgangspunt: water geven. Nu ligt de focus op water vasthouden. Dat is al een hele verandering.'