Voorstel voor minder geborgde zetels voor waterschappen in Zuid-Holland

De waterschapswet bepaalt dat Provinciale Staten (PS) de waterschappen mogen instellen. Dat betekent dat PS de reglementen voor de waterschappen in haar provincie mag vaststellen. In deze reglementen staat ook aangegeven wat de omvang en samenstelling van het bestuur is.

PS van Zuid-Holland heeft nu dus besloten om te onderzoeken of het aantal geborgde zetels terug ksn naar het minimumaantal van zeven voor de waterschapsbesturen van Rijnland, Delfland, Schieland en de Krimpenerwaard, Rivierenland en Hollandse Delta. Dit was in het vorige reglement vastegesteld op negen.

Voor het doorvoeren van de wijziging in het reglementen voor Hoogheemraadschap van Rijnland en Waterschap Rivierenland moet overleg plaatsvinden met de provincies Gelderland en Noord-Holland omdat het gebied van die waterschappen niet alleen Zuid-Holland beslaat.

Democratischere organen

Tijdens de stemming in PS stemden alleen CDA, VVD, Forum voor Demovratie en de gecombineerde SGP/ChristenUnie-fractie tegen. De PvdA (en de mede-indieners; PvdD, GroenLinks, D66, SP, 50PLUS, Groep JA21 en PVV) willen dat de waterschappen democratischere organen worden dan ze nu zouden zijn. PvdA-Statenlid Evelyn Hijink zei hierover tijdens de vergadering: „Het terugbrengen van het aantal geborgde zetels van negen naar zeven is daarin een klein stapje, maar wel wezenlijk. Op deze manier is er voor kiezers iets meer te kiezen.”

In maart 2023 vinden de waterschapsverkiezingen plaats. Het is de vierde keer dat een deel van de waterschapsbestuurders wordt gekozen via directe landelijke verkiezingen. De geborgde zetels worden niet gekozen door verkiezingen maar zijn standaard gereserveerd voor vertegenwoordigers van bedrijven, boeren en natuurbelangen.

Rapport Geborgd Gewogen

De geborgde zetels zijn al langere tijd in opspraak. In juni 2020 werd een rapport Geborgd Gewogen van de Adviescommissie Geborgde zetels overhandigt aan minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat). Hierin adviseerde de commissie om de geborgde zetels van de waterschapsbesturen landelijk af te schaffen.

Vanuit de agrarische sector kwam hier kritiek op. Trienke Elshof van LTO Noord zei toen: „Beleid moet vanuit de provinciale of de landelijke overheid komen, het mag niet zo zijn dat we straks in 21 waterschappen met 21 verschillende politieke richtingen worden geconfronteerd.”

Ook Siem Jan Schenk die een geborgde zetel bezit in Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier zag toen al gevaar in het afschaffen van de geborgde zetels. „De geborgde plekken afschaffen zou ik onverstandig vinden. Watermanagement vergt een lange termijnvisie en dat gaat minder goed als de politieke waan van de dag te veel een rol gaat spelen.”