Ook landbouw moet meer doen tegen watertekort

Vitens voorziet de provincies Friesland, Flevoland, Overijssel, Gelderland en Utrecht van water. „We hebben in Nederland door de klimaatverandering steeds meer te maken met weerextremen. We kennen enorme piekbuien waarbij het water letterlijk bij mensen binnenloopt, omdat we het water niet weten af te voeren. En we hebben momenten van lange droogte, waar het water wegblijft, maar we het wel nodig hebben”, zegt Hannema in gsprek met BNN Radio.

De kaart van Nederland laat grote regionale verschillen zien. Vooral de hoge zandgronden in Twente, Overijssel en de Achterhoek houden het water niet vast in periodes van droogte. In periodes van lange droogte, met veel vraag naar water voor drinkwater, natuur en landbouw, daalt het grondwaterpeil enorm.

Drinkwaterbehoefte stijgt dertig procent

Het RIVM berekende dat de behoefte aan drinkwater de komende twintig jaar met 30 procent stijgt. „Gezien de ongekende droogte in de afgelopen zomers, verwacht Hannema, dat de behoefte aan drinkwater nog harder kan stijgen. „De landbouw maakt aanspraak op een groot percentage van de watervoorraad. Drie tot vijf procent van de voorraad is nodig voor drinkwater, tien procent voor de industrie en het overige gedeelte gaat naar de natuur en de landbouw”, zo bevestigt Hannema.

Het is nog maar zeer de vraag of het Nederlandse watersysteem de verwachte groei aankan. Volgens Hannema is het tijd voor een heroverweging van het ruimtelijke beleid in Nederland. De beschikbaarheid van water bepaalt dan de functie van een bepaald gebied. De inrichting van een gebied moet bijdragen aan het in stand houden van het watersysteem. Per gebied wordt gekeken naar de mogelijkheden voor natuur en/of landbouw. Voor de inrichting van de natuur moeten keuzes worden gemaakt. Welke gewassen komen voor in een gebied en kan de natuur worden verbeterd door precisie-beregening en –irrigatie. In de landbouw moet meer aandacht worden geschonken aan de bodemsamenstelling. Gronden met een hoog organisch stofgehalte zijn beter in staat het water vast te houden, waardoor gronden minder gevoelig zijn voor droogte.

Hannema merkt dat hij, namens Vitens, steeds meer betrokken raakt bij de ‘boerendiscussie’, een goede en noodzakelijke ontwikkeling. „We hebben een studie gedaan, 'Panorama Waterland', waarin we heel fundamenteel keken naar de ruimtelijke keuzes, die we moeten maken wanneer we het watersysteem als uitgangspunt nemen. Dan praat je over een andere natuur, anders wonen en ook over een andere manier van landbouw bedrijven”, zei Hannema tegen BNR Radio.