'Uitstoot in drooggelegde veengebieden veel hoger dan op papier'

Vanuit Nederland is eco-hydroloog Quint van Giersberge van de Radboud Universiteit betrokken bij het onderzoek. Hij deed zijn werk samen met collega's van universiteiten uit Duitsland en Finland. Het onderzoek is deze week gepubliceerd in wetenschappelijk tijdschrift Nature.

Drooggelegde veengebieden zijn verantwoordelijk voor 5 procent van alle broeikasgasuitstoot. In de Europese Unie bestaat zo'n zes procent van al het land uit veengebied. De helft daarvan is drooggelegd en in gebruik voor landbouw en bossen. ’Dat is problematisch, menen de onderzoekers, omdat veengebieden die niet drooggelegd zijn, veel koolstof opslaan omdat dode planten niet volledig worden afgebroken.

Het probleem is volgens de onderzoekers dat er weinig data beschikbaar is over de uitstoot van veengronden, legt Van Giersberge uit. 'Landen onderschatten vaak de uitstoot, omdat bijvoorbeeld het landgebruik en oppervlaktes in rapportages niet volledig zijn of niet de juiste gassen zijn meegerekend. Nederland rapporteert bijvoorbeeld onverwacht lage emissies uit veensloten. Daarnaast was het niet duidelijk waar de uitstoot het hoogst is.'

Paar gebieden verantwoordelijk voor 39 procent uitstoot

De eco-hydroloog maakte daarom een gedetailleerde kaart van uitstoot van veengebieden in Europa. Hij verzamelde up-to-date data en gebruikte een supercomputer om al die data in een kaart te gieten. ‘We zagen dat de uitstoot van veengebieden bijna twee keer zo hoog lag als wat Europese landen rapporteren. Dat komt dus met name door die onderschatting.’

Daarnaast bleek dat de uitstoot niet gelijkmatig verdeeld is over alle veengebieden. ‘17 procent van de veengebieden is verantwoordelijk voor 39 procent van de uitstoot', aldus Van Giersberge. ‘De grootste hotspots liggen in het gebied rond Noordoost-Nederland en het Noordwesten van Duitsland. Daarnaast stoten gebieden in Engeland, de Baltische staten, Polen en Ierland ook relatief veel uit.’

Vernatten van veen maatregel om broeikasgasuitstoot te verlagen

De oplossing is er overigens al: uit eerder onderzoek van onder andere de Radboud Universiteit blijkt dat het vernatten van veen een goede manier is om de broeikasgasuitstoot te verminderen en veenbiodiversiteit te herstellen. Op nat veen kunnen landbouw en bosbouw doorgaan. 'Zo groeien bepaalde planten die gebruikt kunnen worden voor bijvoorbeeld isolatiemateriaal uitstekend op nat veen (Paludicultuur).'

Volgens Van Giersbergen is het sowieso tijd voor actie. ‘Het lijkt me cruciaal dat de EU direct gaat beginnen met het vernatten van de hotspots, iets dat volgens het Parijs-akkoord sowieso moet gebeuren. Door vast te stellen waar de uitstoot het meest efficiënt kan worden teruggebracht, levert dit onderzoek het bewijs dat nodig is om klimaatvriendelijke beslissingen over landgebruik in de hele EU te versnellen.'