Boerenorganisaties: Te veel nadruk op uitbreiding wildlijst in plannen jacht en faunabeheer

De belangenbehartiger heeft samen met de Nederlandse Organisatie Jacht Grondgebruik (NOJG), de Federatie Particulier Grondbezit (FPG), de Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV), de Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NMV), Agractie en Stichting Nationaal Kenniscentrum Faunabeheer (SNKF) gereageerd op de plannen van de staatssecretaris. De partijen willen dat er in Nederland beheersbare populaties van wilde dieren worden gerealiseerd, zodat schade aan landbouwgewassen en natuur kan worden voorkomen of beperkt. Op dit uitgangspunt zou volgens hen hetnieuwe stelsel gebaseerd moeten worden.
Risico bij grondeigenaren
Bovendien zou een uitbreiding van de wildlijst kunnen leiden tot het bouwen van schadetegemoetkomingen. Daarmee komt het risico en de financiële last bij de grondeigenaar of -gebruiker te liggen, wat volgens de partijen ongewenst is. ‘De in de Kamerbrief voorgestelde koers is daarom te eenzijdig gericht op het uitbreiden van de wildlijst. Het onderschat de uitdagingen in het populatiebeheer, terwijl ook de aanspraak op schadetegemoetkoming onzeker wordt’, zo staat in de reactie.
De partijen vinden dat, zolang er geen balans is tussen dierpopulaties en te behalen doelen, schadebestrijding maximaal verantwoord ingezet moet kunnen worden om schade te voorkomen en te beperken. De organisaties denken dat effectief faunabeleid alleen mogelijk is onder de voorwaarden: beheersbaarheid van populaties, jaarronde inzetbaarheid van beheermaatregelen en betrouwbare databorging. Ze roepen de staatssecretaris op om grondig te onderzoeken of aan deze voorwaarden uitvoering gegeven kan worden binnen de stelselherziening.
De partijen blijven constructief meedenken over een stelsel dat werkt in de praktijk én bijdraagt aan maatschappelijke doelen. Ze geven in hun reactie aan bereid te zijn om deze mondeling toe te lichten.
Voortgang stelselwijziging jacht en faunabeheer
In een concept van begin juli schetst staatssecretaris Rummenie de voortgang over de stelselwijziging jacht en faunabeheer. Deze wijziging is volgens de staatssecretaris nodig omdat de instandhoudingstoestand van de haas, konijn, houtduif, wilde eend en fazant ongunstig is. Ook constateert hij problemen in de praktijk rondom jacht, schadebestrijding en populatiebeheer met toenemende schade aan landbouwgewassen en oordeelde de Raad van State in 2023 dat de landelijke vrijstellingen voor soorten die ernstige schade toebrengen onvoldoende onderbouwd is.
Rummenie maakt zich sterk voor een wijziging van het stelsel, waardoor de jacht meer zou kunnen worden ingezet voor het bestrijden van dieren van soorten die ernstige schade veroorzaken. Hierbij noemt hij als voorbeeld de grauwe gans. ‘Denk ook aan soorten die schade doen aan flora en fauna, zoals de predatoren vos en de kraai, waarmee het ten koste van de grutto goed gaat. Volgens Rummenie komt de verantwoordelijkheid om schade te voorkomen in grotere mate bij de jager en grondeigenaar te liggen indien de jacht op soorten van de wildlijst geopend wordt.
Het toevoegen van soorten aan de wildlijst vergt een wijziging van de Omgevingswet en een apart ministerieel besluit. Rummenie onderzoekt samen met provincies en andere partijen mogelijke criteria op basis waarvan zo’n besluit genomen kan worden. Hij let hierbij op de werkwijze van Denemarken, waar de overheid zich laat adviseren door een adviesraad over het al dan niet openen van de jacht op soorten op de wildlijst.
Rol van faunabeheereenheden
Faunabeheereenheden vervullen een belangrijke rol. Zij stellen faunabeheerplannen op en coordineren de uitvoering van het faunabeheer in elke provincie. Uit gesprekken met provincies en faunabeheereenheden blijkt dat hun verwachtingen over de rol in de praktijk uiteenlopen. Waar sommigen verwachten dat faunabeheereenheden maatschappelijke afwegingen maken met betrekking tot faunabeheer, worden faunabeheereenheden door anderen enkel als uitvoeringsorganisaties gezien. ‘Ik ben daarom met de provincies, faunabeheereenheden en andere stakeholders in gesprek over de verantwoordelijkheden en de rol van de faunabeheereenheden’, aldus de staatssecretaris. Ook onderzoekt hij met provincies hoe betere data en info over populaties, schade en effectiviteit van beheermaatregelen kan worden gerealiseerd. Dit zou op lange termijn moeten zorgen voor een betere onderbouwing van besluiten.
In samenspraak met provincies werkt Rummenie aan dit traject. In het vervolgproces wordt in kaart gebracht of en welke onderdelen van wetgeving wijzigingen nodig hebben. De staatssecretaris geeft aan betrokken stakeholders actief bij het proces te blijven betrekken.

Tekst: Lisa Lagerberg
Opgroeiend tussen de M.R.IJ. koeien op een melkveebedrijf in Limburg, ontwikkelde Lisa haar passie voor de agrarische sector. Ze versterkt de redactie bij Agrio waarbij ze schrijft voor de regionale websites en printuitgaven.
Beeld: Ruth van Schriek
Bron: LTO Nederland