Fotoserie: Van boer tot adviseur - Johan ziet hoe mestopslag boeren grip geeft

De meest gestelde vraag over mestopslag: wat past op mijn erf?

“Elke mestopslag is maatwerk,” zegt Johan. Boeren willen vooral weten: ‘Wat is er mogelijk binnen mijn bouwblok? In het eerste gesprek zoekt Johan samen met de boer naar een concreet antwoord. Want elke situatie is anders, en elke opslag wordt op maat samengesteld.

Een foliebassin – ook wel mestbassin genoemd – is een veel gekozen vorm: relatief goedkoop, flexibel in vorm en grootte, en goed inpasbaar in een landelijke omgeving. Het meest verkochte systeem is de gaasmatsilo. Deze silo’s bestaan uit thermisch verzinkte wandconstructies, zijn snel op te bouwen en kunnen, als het nodig is, worden verplaatst. En dan is er nog de betonnen silo: robuust, onderhoudsvriendelijk en duurzaam – maar ook de duurste en minst flexibele optie. Het grote voordeel: deze silo’s kunnen tot bijna zeven meter hoog worden gebouwd, waardoor je op relatief weinig ruimte veel opslagcapaciteit creëert.

Is mestopslag terug te verdienen?

“Zeker,” zegt Johan, “maar je kunt er geen standaard rekensom op loslaten.” Hij lacht als hij terugdenkt aan een gesprek met een vader en zoon met een melkveebedrijf. De vader zei hoofdschuddend: “Dit is de eerste keer dat we iets kopen wat geen geld oplevert.” Waarop Johan reageerde: “Dat ziet u verkeerd. Deze investering levert wél op - misschien niet meteen, maar over een paar jaar denkt u daar anders over.”

Voor melkveehouders draait het om flexibiliteit. Zelf bepalen wanneer je uitrijdt (bij voorkeur in het voorjaar, als het effect op gewasgroei het grootst is), en wanneer je mest afvoert (bij voorkeur als de prijs gunstig is). Dat levert besparing op, ook al is het effect niet compleet in euro’s uit te drukken.

Akkerbouwers daarentegen kunnen die rekensom wél maken. Zij kopen mest in als de prijs laag is, slaan die op en gebruiken het op het moment dat het past binnen hun bouwplan. Dankzij die prijsverschillen verdienen zij de investering in opslag vaak al binnen 1 à 2 jaar terug.

In een grillige markt, waarin niemand weet hoe de afvoerprijzen zich ontwikkelen of wanneer er een tekort ontstaat, is mestopslag geen luxe, maar een strategische keuze. “Een akkerbouwer vertelde me: voor de helft van mijn land had ik geen mest meer, er was simpelweg niks beschikbaar,” illustreert Johan hoe nijpend de situatie voor sommige akkerbouwers al is.

Vergunning of melding: hoe snel kun je bouwen?

Voor standaard mestopslag tot 2500 kuub of 750 m², gebouwd op het bouwblok, is een melding meestal voldoende. Ga je groter, buiten het bouwvlak of heb je te maken met stikstofregels? Dan is een vergunning nodig, en dat traject kan variëren van enkele maanden tot wel twee jaar.

Zolang je binnen de meldingsgrenzen blijft, is de plaatsing vaak binnen 4 tot 6 weken te realiseren. Snel schakelen is dus mogelijk en soms ook noodzakelijk. Johan benadrukt het momentum voor akkerbouwers: wie nu investeert, heeft zijn mestopslag binnen 1 tot 2 jaar terugverdiend, nog voor de schaarste in mest echt voelbaar wordt.

Sinds januari 2023 is certificering van mestopslagsystemen niet langer verplicht. Toch kiest Genap er bewust voor om al hun systemen nog steeds volgens KIWA-certificering te leveren. “We willen een bepaalde kwaliteit garanderen,” zegt Johan.