'Uitspraak van rechter toont noodzaak tot wetsaanpassing aan'
LTO: uitspraak Greenpeace-rechtszaak heeft enorme impact voor boeren, tuinders en hele economie
De rechtbank in Den Haag deed vanochtend (woensdagochtend 22 januari) uitspraak in de bodemprocedure die Greenpeace is gestart tegen de Staat over het Nederlandse stikstofbeleid. LTO-voorzitter Ger Koopmans: „Ondanks de grote inspanningen die boeren en tuinders de voorbije jaren hebben genomen, en de vrijwillige opkoopregelingen die momenteel lopen en waarvan de grote effecten nog niet in beeld zijn, heeft de uitspraak vergaande consequenties voor het toekomstperspectief van boeren en tuinders en voor de hele Nederlandse economie. We roepen de Staat op om in hoger beroep te gaan tegen deze uitspraak.”
De rechtbank heeft besloten dat de Staat de stikstofdoelen voor 2030 moet halen. Koopmans: „De maatregelen die daarvoor noodzakelijk zijn, zullen een ongekende impact hebben op de agrarische sector, de woningbouw en de Nederlandse economie in totaal. Deze uitspraak toont de absolute noodzaak aan om de huidige wet aan te passen. LTO zal daar met concrete voorstellen aan bijdragen.”
„We verdiepen ons momenteel in het vonnis en publiceren zo snel mogelijk een nadere analyse. Dan laten we ook weten welke acties LTO aan deze uitspraak verbindt.” Koopmans reageert in deze video ook op de uitspraak.
Agractie: ‘Uitspraak desastreus voor sector’
Agractie laat in een eerste reactie weten niet verbaasd te zijn door deze uitspraak. ‘Welke ezel is zo dom geweest om resultaatverplichtende KDW-doelen op te nemen in de wet, zonder haalbaarheids- en uitvoeringstoets. De landsadvocaat stelde zelf al dat de KDW-doelstellingen niet haalbaar waren. Het is logisch dat de minister hier nu aan gehouden wordt door de rechter.’
Volgens de boerenorganisatie zit er maar één ding op: het wijzigen van de wet. ‘Het vorige kabinet had boter op het hoofd, net als de huidige minister. Ze had gelijk na haar aantreden hiermee aan de slag moeten gaan, dit had de hoogste prioriteit.’
Agractie noemt de uitspraak ‘desastreurs’ voor de agrarische sector. ‘Wij roepen dan ook met klem op: offer de sector niet op voor onrealistische en idealistische doelstellingen en ga daadwerkelijk aan de slag om het beleid om te buigen (niet meer sturen op stikstof maar wel sturen op de staat van instandhouding), zoals ook staat opgenomen in het hoofdlijnenakkoord. Agractie heeft werkbare oplossingen klaarliggen waar de minister direct mee aan de slag kan gaan.’
Greenpeace: ‘Feest voor de natuur’
Andy Palmen, directeur van Greenpeace Nederland, reageert verheugd op de stikstofuitspraak van de rechter van woensdag: „Deze is een feest voor de natuur en eindelijk komt er duidelijkheid. De Staat heeft maatregelen alsmaar voor zich uit geschoven en de samenleving als geheel, maar ook boeren en bedrijven, in onzekerheid gelaten. Er is zo lang gewacht dat de rechter nu heeft ingegrepen. Het is wel een feest zonder taart, want het zou niet nodig moeten zijn dat de rechter er opnieuw aan te pas moet komen.”
„Door het stelselmatig wegkijken van het stikstofprobleem, is de natuur de afgelopen jaren steeds verder verslechterd, en dat is uiteindelijk een probleem voor ons allemaal. De overheid heeft kostbare tijd verspild en nagelaten noodzakelijke stappen te zetten. Door geen keuzes te maken, moeten er nu met spoed maatregelen worden genomen. We verwachten dat de overheid in het plan van aanpak nu eindelijk haar verantwoordelijkheid neemt en zorgt dat alle relevante sectoren, waaronder de landbouw, verkeer, luchtvaart en industrie, een eerlijke bijdrage leveren. De overheid zal met voorstellen moeten komen waarmee de boeren eindelijk duidelijkheid krijgen en op een rechtvaardige manier worden ondersteund bij de noodzakelijke omslag naar ecologische landbouw.”
Overheid aan zet
Het is nu aan de overheid om met dit vonnis aan de slag te gaan en met maatregelen te komen die de stikstofneerslag op de meest kwetsbare natuur verminderen voor eind 2030. Greenpeace pleit ervoor dat boeren die al duurzaam ondernemen, zoals biologische boeren, moeten worden beschermd en boeren die mee willen in de omslag worden geholpen.
Greenpeace startte in juli 2023 een bodemprocedure tegen de overheid. Deze rechtszaak wordt ondersteund door Caring Farmers, Stichting Demeter, en de Federatie van Agro-ecologische Boeren. Samen vertegenwoordigen zij duizenden ‘groene boeren’. Verder steunen ook de Caring Vets, de Caring Doctors, MOB, Milieudefensie, Vogelbescherming Nederland, WNF, SoortenNL en Stichting Natuurbeschermingswacht deze zaak.
Tekst: Tom Schotman
Groeide op een vleeskuikenbedrijf in het Achterhoekse Vragender op. Schrijft sinds augustus 2013 voor Pluimveeweb.nl, vakblad Pluimveeweb, Pigbusiness.nl, vakblad Pig Business en de regionale agrarische vakbladen van Agrio.
Beeld: Ruth van Schriek
Bron: LTO Nederland
